Mu gihe intara ya Kivu y’Amajyepfo yari imaze iminsi iri mu mwuka w’ubwoba n’ihungabana ry’umutekano, ku wa Gatatu tariki ya 17 Ukuboza 2025 hatangajwe inkuru yateje impaka n’icyizere gike mu baturage: Ihuriro AFC/M23 ryatangiye kuvana ingabo zaryo mu mujyi wa Uvira.
Iyi nkuru yemejwe ku mugaragaro n’umuvugizi w’igisirikare cya AFC/M23, Lt. Willy Ngoma, abinyujije mu butumwa yashyize ku rubuga rwe rwa X, aho yavuze ko iki cyemezo gifashwe “ku bw’impamvu z’amahoro.”
Yagize ati: “Kuva kuri iki gicamunsi, ingabo zacu zatangiye kuva mu mujyi wa Uvira mu rwego rwo gushyigikira inzira y’amahoro.”
Mu masaha ya nimugoroba, amashusho yashyizwe hanze n’umunyamakuru Steve Wembi yagaragaje umurongo munini w’abasirikare ba AFC/M23 bava mu mujyi, ibintu byabaye nk’icyemezo gifatika cy’uko iri tangazo rishyizwe mu bikorwa koko.
📰 Also Read This:
Iki cyemezo cyo kuva muri Uvira nticyaje gitunguranye ku bakurikirana hafi ikibazo cyo mu burasirazuba bwa Congo. Ku wa Mbere tariki ya 15 Ukuboza, ihuriro Alliance Fleuve Congo (AFC), ribarizwamo AFC/M23, ryari ryatangaje ko riteganya kuvana ingabo zaryo muri uwo mujyi ukomeye wo ku nkengero z’ikiyaga cya Tanganyika.
Corneille Nangaa, uyobora iri huriro, yari yagaragaje iki cyemezo nk’intambwe igamije kubaka icyizere no gutanga umusanzu ufatika mu biganiro by’amahoro byari bikomeje i Doha muri Qatar. Yavuze ko ari gikorwa rishingiye ku mahame shingiro y’amahoro yasinyiwe i Doha ku wa 15 Ugushyingo 2025, akaba ari yo yari agamije gushyiraho urufatiro rushya rwo gushakira umuti urambye amakimbirane amaze imyaka myinshi mu burasirazuba bwa RDC.
Nk’uko byagaragajwe mu itangazo rya Nangaa, icyemezo cyo kurekura Uvira cyafashwe ku busabe bw’abahuza mpuzamahanga, by’umwihariko Leta Zunze Ubumwe za Amerika. Intego nyamukuru, nk’uko byasobanuwe, ni ugushaka uko hagabanywa intambara n’imirwano, hagashyirwaho uburyo bwizewe bwo kurinda abasivile no gusubiza icyizere inzira y’ibiganiro bya politiki.
Amerika imaze iminsi igaragaza ko ishishikajwe no kubona amasezerano y’amahoro yubahirizwa hagati ya Leta ya Congo n’impande zose bireba, cyane cyane mu rwego rwo gukumira ko intambara yo mu burasirazuba yakomeza kugira ingaruka ku karere kose.
Nubwo AFC/M23 yavuze ko yafashe iki cyemezo igamije amahoro, ntiyatinze kugaragaza impungenge zayo ishingiye ku mateka yo mu bihe byashize. Iri huriro rivuga ko mu bihe byabanje, ingamba zaryo zo kwikura mu duce tumwe na tumwe zagendaga zikoreshwa nabi n’ingabo za Leta ya Congo (FARDC), imitwe ya Wazalendo n’abandi bafatanyabikorwa babo.
AFC/M23 ivuga ko aho yavuye, hari aho FARDC n’abo bafatanyije bahitaga basubira kwigarurira uduce, hakabaho ibikorwa byo kwihorera, by’umwihariko bibasira abasivile bakekwagaho gushyigikira AFC/M23. Ibi ni byo iri huriro rivuga ko bituma ridafata icyemezo cyo kuva muri Uvira nk’ikintu cyoroshye, ahubwo kikaba ikigeragezo gikomeye ku bushake nyabwo bw’impande zose mu kubahiriza amahoro.
Kubera izo mpungenge, AFC/M23 yasabye abahuza gushyiraho ingamba zisobanutse kandi zifatika zo gucunga umutekano wa Uvira nyuma yo kuhava. Izo ngamba zirimo gukura intwaro zose mu mujyi, kurinda abasivile n’ibikorwaremezo by’ingenzi nk’icyambu, ibitaro n’inzira z’itumanaho, ndetse no kugenzura agahenge binyuze mu kohereza ingabo zitabogamye.
Iri huriro ryashimangiye ko nta mahoro arambye ashoboka mu gihe umutekano w’abaturage utizewe, kandi ko gutsindwa kurinda Uvira byasubiza inyuma ibiganiro bya Doha.
Uvira ni umwe mu mijyi ikomeye yo mu burasirazuba bwa RDC, haba ku rwego rw’ubukungu, ubucuruzi n’umutekano. Ku wa 9 Ukuboza 2025 ni bwo AFC/M23 yari yawigaruriye, nyuma yo kuwirukanamo ihuriro ry’ingabo zirwana ku ruhande rwa Leta ya Congo. Icyo gihe, ifatwa rya Uvira ryari ryateje impungenge zikomeye mu karere, cyane cyane ku bihugu bihana imbibi na Congo birimo u Burundi n’u Rwanda.
Gutangira kuva muri Uvira ku ngabo za AFC/M23 bifatwa n’abasesenguzi bamwe nk’intambwe ikomeye ishobora gufungura amarembo y’amahoro, mu gihe abandi babifata nk’ikigeragezo gikomeye ku bushake bwa Leta ya Congo n’abafatanyabikorwa bayo.





